İçinde bulunduğumuz şu günlerde süt sığırlarında doğum olayları başlamış bulunmaktadır.Bazı süt sığırlarında gebeliğin ileri dönemlerinde yada doğumun hemen sonrasında hayvanın yatıp kaldığı veya ayağa kalkmakta güçlük çektiği gözlenebilmektedir. Bunun birçok sebebi bulunmasına rağmen başlıca nedeni kandaki kalsiyum-fosfor dengesizliğidir.Bu yazımızda kalsiyum(Ca), fosfor (P) dengesizliğinin nedenleri ile alınması gereken tedbirlere değineceğiz.

Ca/P'un vücutta depo yerleri kemiklerdir. Bu mineral maddeler yemle yeterince alınmadığı takdirde ortaya çıkan açık paratroıd hormonunun etkisiyle kemiklerden karşılanmaktadır.Besin maddeleri ile alınan Ca/P miktarı ihtiyacın altına indiğinde; gerekli olan miktar kemiklerden karşılanmakta, hayvan güçsüzleşmekte, ayağa kalkamamakta dır.P vücutta asit-baz dengesini ve eneji metabolizmasını etkilemektedir. Ca ise kanın pıhtılaşmasında, sinir sisteminde,damarların geçirgenliğinin azaltılmasında rol oynamaktadır. 

Kısacası hayvanın yaşamı ve verimliliği için bu her iki element de hayati önem taşımaktadırlar. Ca / P dengesizliğini önlemede en önemli faktör; hayvanın dengeli ve yeterli beslenmesinin sağlanmasıdır. Hayvanın tüm hayatı boyunca süt verdiği, kuruda kaldığı,gebe olduğu ve doğum yaptığı dönemlerin tamamında kesintisiz olarak yeterli ve dengeli beslenmesinin sağlanması gerekmektedir.

Ca/P dengesini sağlamak için yapılması gerekenler:
Besleme rasyonunda ki Ca/P oranı 2:1 veya 1:1 (100cc serumda; 8-12 mg Ca/4-8 mg P. Yemde; kuru maddeye göre %0.25-0.35 Ca,%0.20-0.30 P olması günlük ihtiyacı karşılarken,P %0.2 nin altına düşmemelidir.) olarak korunmalı, hayvanın fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olmalıdır (bununla ilgili tablo yazı sonunda verilmiştir). Birinin fazlalığı yada azlığı kandaki dengeyi bozmaktadır. Rasyonlarda Ca'u bağlayıcı ve emilimini önleyici maddeler bulunmamalıdır.

Sindirim sisteminde herhangi bir hastalık, sıvı-elektrolit kayıpları ve düzensiz beslenmeye bağlı olumsuzluklar olmamalıdır. Böbrek hastalıkları mineral madde kayıplarına yol açacağı için önlenmelidir. Hormonal mekanizmada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemeli ve bu sistemi olumsuz etkileyen stres, şok, ağır hastalık, yaşlılık, haraketsizlik, aşırı sıcak, nem, olumsuz çevre faktörleri vb. koşullar olmamalıdır.

Rasyonlarda enerji-protein dengesi sağlanamadığı takdirde mineral maddelerin emilimi ve değerlendirilmesi aksamaktadır.Rasyonda yeterince Vitamin D bulunmalıdır.İneklerinizin Ca/P dengesizliğine bağlı sorunları yaşamaması amacıyla, Merkez Birliğince İl Birliklerine rasyon programı gönderilmiştir. İnekleriniz için rasyon hazırlatmak için İl Birliklerinizde görevli Ziraat Mühendisleri ile irtibat kurmanız yeterli olacaktır. Ayrıca İneklerinizin gebelik dönemi ve doğum sonrasında bu tür problemlerle karşılaşmanız halinde Veteriner Hekiminize başvurunuz.