Bulaşıcı, belirgin ekonomik kayıplara neden olan, birçok memelide, kemiricilerde ve insanlarda hastalık oluşturan bakteriyel bir hastalıktır.

ETKEN:Leptospiralar tüm hayvan türlerini ve insanları hasta ederler. Bu bakteriler nemli-sulu ortamları çok severler. Dere ve göl gibi durgun veya yavaş hareket eden sularda, nemli topraklarda gelişirler. Tuzlu suda ölürler. Dezenfektan, sıcak, güneş ışınları, kurutma, pastörizasyon ile öldürülebilirler.Bu etkenin bir özelliği de insanlarda da hastalık oluşturmasıdır (zoonoz).

BULAŞMA YOLLARI:Bulaşmanın en önemli yolu doğal su kaynaklarıdır, özellikle durgun sular. İşletmelerin su kaynaklarına yakın bulunması ile hasta hayvanların bunları idrarla bulaştırmaları çok kolaydır. İdrar dışında çevreye atılan eş (son)leri de hastalığı yaymada etkilidir. Yine bir işletmedeki hasta hayvanların idrarları tüm ahıra, yemlere, suluklara hastalığı bulaştırmaktadır. Özellikle ahırda serbest dolaşan hayvanların birbirlerinin idrarlarını içmesi, birbirlerini yalamaları ile hastalık çok çabuk bulaşır.

Bir diğer etken de meralardaki tarla fareleri ile ahırdaki farelerdir.
Diğer bulaşma sebepleri koyunlarla ineklerin işletmede beraber olması, sürüye dışardan hayvan sokmak, hastalıklı boğa kullanımı,
hasta boğa spermalarının suni tohumlamada kullanılmasıdır. Özellikle boğalar hastalığı bir inekten diğerine bulaştırmada çok etkilidirler.

KLİNİK BULGULAR:Perakut form genellikle buzağılarda gözlenen formdur. Hastalıkta en çok etkilenen organlar böbrekler ve karaciğerdir. Hayvanlarda ateş, iştahsızlık, halsizlik, kassel zayıflama, kasılmalar, nabız ve solunumda hızlanma, kanlı idrar yapma, normal olmayan davranışlar, kansızlık, sarılık ve menenjit gözlenebilir. İdrar kan miktarına göre portakal renginden kırmızıya hatta kahverengiye kadar değişir. 24-48 saat içinde ölüm şekillenir.
Akut form daha çok yetişkin hayvanlarda gözlenir. Ölüm oranı daha düşüktür. İneklerde görülen bulguları şöyle özetlemek mümkündür;

1. Yavru Atma
2. Zayıf Buzağı Doğumu
3. Süt Veriminde Azalma, Süt Vermeme-- Memeden koyu kıvamda sarı yapışkan bazen kanlı bir salgı gelebilir.
4. Dölveriminin azalması
5. Ateş, kansızlık, kan işeme ve sarılık görülür. Yeme içme normal olabilirse de genelde iştahsızlık görülür. Davranışlarda da belirgin bir anormallik yoktur.

Kronik form da ise bulgular çok daha hafiftir. İdrar normal olabilir. Ölüm oranı çok düşüktür. Besi sığırlarında et tutma kabiliyeti azalır. Sadece ekonomik kayıp vardır.
Klinik bulgu oluşturmadığı durumlar da vardır. Hatta bazen hiçbir bulgu olmasa da hastalık çok şiddetli olabilir.
Genel olarak sürüden çıkarılan hayvan sayısı artar. Hasta sürülerin 1. Servislerinde gebe kalma oranı %20 daha düşüktür.

SAĞALTIM:Veteriner Hekiminize başvurunuz.

KORUMA ve KONTROL:Kontrol için öncelikle sığırların su kaynaklarına girişi sınırlandırılır ve hasta hayvanların idrarlarının su kaynaklarına sızması önlenir. Hastalıklı bir sürüde uygun ilaçlarla birlikte aşılama önerilir. Ayrıca yemlere de ilaç katılması önerilebilir.
Koruma için tüm inek, düve ve boğalar 4-6 hafta arayla 2 doz aşılanır. Buzağılar 4-6 aylıkken 4-6 hafta arayla 2 doz aşılanırlar. Yıllık tekrarlar yapılır. Aşı genelde hastalığın en riskli olduğu bahar döneminde (meraya çıkış dönemi) uygulanır. Aşılama hastalığı tedavi etmekten çok önlemekte faydalıdır. 

Onun için sürüye hastalık girmeden aşılama yapılması önemlidir. Bir sürüyü hastalıktan korumak için sürüye hayvan sokulmamalı veya gelmeden önce tedavi uygulanmalı, kiralık boğa kullanılmamalı, aynı merada koyun otlatılmamalı, tüm içme suyu kaynaklarını çevreden ayıracak şekilde çevirmeli, komşu veya yarışmalardaki diğer sığırlarla temas engellenmeli, hayvanlar ahırda bağlı tutulmalı... Yarışmalardan dönen hayvanlara ilaç uygulanmalıdır. Leptospirozisin bir zoonoz olduğunu ve hasta hayvanla direk veya indirek temastaki herkesin kendini de hasta ettiğini unutmamak gerekir.

İNSANLARDA LEPTOSPİROZİS:İnsanlara hastalık hayvanların idrarlarından, bulaşık sulardan ve meralardan bulaşır. Koruma, hayvanda hastalığın erken belirlenmesi ve kişisel olarak da iyi bir hijyen ile olur. Hasta hayvanlarının sütleri kaynatılmadan içilmemelidir. İnsanlardaki bulguları ateş, üşüme, baş ağrısı, kas ağrısı, karın ağrı, kırmızı gözler, kurdeşen, böbrek yetmezlikleri, sarılık ve menenjit, mide bulantısı ve halsizliktir. Yaş ve cinsiyet hastalıkta belirliyici rol oynamaz. Daha çok yaz ve erken sonbaharda görülür.
Koruma suyun klorlanması, gıdaların bulaşmadan korunması, kemirici kontrolü ve su kontrolü ile olur. Ayrıca şüpheli durumlarda eldiven ve bot giyilmelidir.