ANASAYFA » BESİ SIĞIRLARI İÇİN RASYON ÖRNEKLERİ

BESİ SIĞIRLARI İÇİN RASYON ÖRNEKLERİ

Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliğine (TDSYMB) bağlı Damızlık Sığır yetiştirici birliklerine (DSYB) üye işletmeler; üstün verimli süt ineklerinin üretimleri yanında ırk bazında farklı olmakla beraber erkek materyal üretimi ve sürüden değişik nedenlerle çıkarılan sığırlar piyasa şartlarına göre besiye alınarak veya satılarak ek bir kazanç sağlamaktadırlar. 

Damızlık sığır Yetiştiricileri Birliklerine (DSYB) bağlı işletmelerde kaba yem üretimi kompozisyonu genelde kuru yonca, Mısır silajı, kuru fiğ otu, kuru yulaf otu ve diğer kaba yemlerdir. Ayrıca bazı işletmelerde arpa, yulaf, buğday gibi kesif yem üretilmektedir. Bununla beraber endüstri artıkları(domates posası, Bezelye sapı artıkları ve silajı, pancar posası v.s.) kullanılan diğer yem kaynaklarıdır. 

Besiye alınan sığırlar için piyasada genelde samanla birlikte yaygın olarak kullanılan kesif yem ağırlıklı kepek, arpa, şeker pancarı posası, ayçiçeği küspesi, pamuk tohumu küspesi ve fabrika besi yemi gibi yemlerdir. Kaba yem olarak genelde yaygın olarak saman kullanılmaktadır. DSYB'lerde Silajın yaygın olması bu işletmelerde kendi erkek materyal ve sürü dışı hayvanların besiye alınmasında kaba yem açısından büyük avantaj sağlar.

Et verimi ve kalitesi bakımından etçi ırkların kombine ırklara göre üstünlükleri vardır. Önemli olan et verimliliği için kullanılan hayvanlardan en az masrafla en yüksek et verimi elde etmektir. Bunun için et veriminde Günlük Canlı Ağırlık Artışı (GCAA) ve karkas verimi en önemli kriterlerdir. Besiye alınacak hayvanlarda; besi sonu ağırlığının fazla olması besi işletmelerinde gelirin artması anlamına gelir. 

Ayrıca besi başı ve besi sonu ağırlığı arasındaki farkla birlikte bu ağırlığa ulaşılmasında ne kadar masrafla besi sonu ağırlığına ulaşıldığı hesabı gözönüne alınır. Fiyat oluşumunda karkas randımanının yanında karkas kalitesininde dikkate alınmasının üreticiler açısından yararı vardır.

Besiye alınacak sığırlarda günlük canlı ağırlık artışı, besleme, ırk,cinsiyet, yaş ve diğer çevre koşullarına göre değişir. Besi maliyeti içerisinde en büyük payı, besi hayvanı alımı ile yem gideri oluşturmaktadır. Besiye alınacak sığırın temininden sonra besicilerin yapacakları; besi dönemi içerisinde yapılan yem masrafı ile elde edilen besi sonu ağılığı arasındaki optimum noktanın belirlenmesidir. Ancak piyasa şartlarına göre besi dönemi farklılık gösterir.

Yetiştiriciler piyasa şartlarına göre besi süresini ayarlarlar. Et fiyatlarının normal seyrettiği dönemler dışında; fiyatın cazip olması durumunda elde edilecek azami besi sonu ağırlığı beklenilmeden hayvanlar erken kesime gönderilebilir. Bu ise, eldeki materyalden istenilen miktarda yararlanılmaması anlamını taşır. Eğer piyasada besiye alınacak sığır yeterli ölçüde bulunamazsa yetiştiricilerin tercihi besi süresini uzatarak arzın azalmasıyla birlikte ürününü yüksek fiyatla satabilmesi imkanını elde etmesidir. DSYB'lerde Simmental ırkı dışında en yaygın ırk Holstein friesian'dır.

Çizelge:1 Değişik canlı ağırlıklarında ırklara göre besi rasyonu örnekleri
YEMİN ADI
A GRUP RASYONLAR(Holstein Friesian): (ORT:GCAA) : 1000 gr / gün
B GRUP RASYONLAR (Simmental ırkı) : (ORT:GCAA)= 1100 gr/ gün
VERİLECEK YEM MİKTARLARI (kg/gün)
CANLI AĞIRLIKLAR(KG)
200-250
250-300
300-350
350-400
400-450
450-500
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
Mısır silajı(%30KM)
5
5
5
5,5
5
5,5
6
5,5
5
5,5
6
6
Buğday Samanı
2
1,5
2
1,5
2
2
2
2
2,5
2
2,5
2,5
Arpa kırması
0,5
0,5
1
0,5
1
0,5
1
0,5
1
0,5
1
0,5
Buğday kepeği
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Mısır kırması
-
-
-
-
-
-
0,5
-
0,5
-
0,5
-
Yaş Ş. Panc. Posası
-
-
5
-
5
3
5
4
5
6
5
6
Besi yemi
1,5
1
1
1,5
1,5
2
1,5
2
2,5
2
2,5
2
Ayçiçeği küsp.(ATK)
-
0,5
-
0,5
-
-
-
-
0,5
-
0,5
Fiğ kırması
-
-
-
-
-
0,5
-
0,5
-
0,5
-
0,5