Sıcak yaz aylarında 27 °C ve üzerindeki sıcaklıklarla birlikte yüksek nem oranı veya 32 °C ve üzerindeki sıcaklıklarla birlikte düşük nem oranı karşısında inekler sıcaklık stresine maruz kalabilmektedir. Sıcaklık stresine maruz kalan inekler, terleme yolu ile yüksek oranda potasyum, idrar yolu ile de yine yüksek düzeyde sodyum kaybetmektedirler.
Avusturalyadaki otlaklar potasyum bakımından zengin olmasına karşılık, sodyum bakımından oldukça fakirdir. Bu nedenle sıcak yaz aylarında bu otlaklarda otlayan hayvanların rasyonlarına ekstradan sodyum ilavesi yapılmaktadır. Sodyum mineralinin en zengin ve kolay kaynağı ise tuzdur.
Bu amaçla, Wollanbarg Tarımsal Araştırma Enstitüsünde sayın Dr. Brad Granzin tarafından iki farklı araştırma yürütülmüştür. Bu araştırmaların birincisi sıcak yaz aylarında, diğeri ise, soğuk sonbahar aylarında gerçekleştirilmiştir. Her iki araştırmada da rasyona yapılan tuz ilavesinin ineklerde süt verimi ve canlı ağırlık artışları üzerine etkisi incelenmiştir.
Sıcak Yaz aylarında yürütülen araştırmada aynı laktasyondaki inekler dört gruba bölünmüş, birinci gruba yedirilen rasyona ekstradan tuz verilmemiştir. İkinci grubun rasyonuna ekstradan günlük inek başına 60 gr tuz, üçüncü gruba günlük inek başına 120 gr tuz, dördüncü gruba ise günlük inek başına 180 gr tuz ilavesi yapılmıştır.
Bulgu :Sıcak yaz aylarında Ekstra olarak günlük inek başına 120 gr tuz verilen gruptaki inekler diğer gruptaki ineklere oranla ortalama 1.4 litre daha fazla süt vermiştir. Ayrıca ineklerde ortalama günlük canlı ağırlık artışı, hiç tuz verilmeyen gruba göre daha düşük çıkmıştır. Bu grupta yapılan ekstra tuz ilavesi ile rasyon kuru maddesindeki toplam tuz miktarı % 0,54 olarak gerçekleşmiştir.
Soğuk Sonbahar aylarında yürütülen araştırmada ise, aynı laktasyonda iki inek grubu oluşturulmuştur. Birinci grubun rasyonuna ekstradan tuz ilavesi yapılmamış, ikinci gruptaki ineklere ise günlük inek başına 120 gr ektradan tuz ilavesi yapılmıştır.
Bulgu : Soğuk hava koşullarında, günlük inek başına ekstradan 120 gr tuz verilen gruptaki inekler, ekstradan hiç tuz verilmeyen gruba göre ortalama 1,2 litre daha az süt vermişlerdir. Buna karşılık, ekstradan tuz verilen gruptaki inekler, ekstradan tuz verilmeyen gruptaki ineklere oranla ortalama 250 gr daha fazla günlük canlı ağırlık artışı sağlamışlardır.
YORUM :Hücre yapısında esansiyel rol oynayan potasyum ve sodyum minerallerinin, yüksek sıcaklık ve nem karşısında konsantrasyonlarında meydana gelecek azalmalar, ineğin strese girmesi ile bağlantılı olarak verim düşüklüğüne ve diğer enfeksiyonlara karşı ineğin hassas hale gelmesine yol açmaktadır.
Sıcak yaz aylarında sıcaklık stresine karşı rasyona ekstradan inek başına günlük 100 gr civarında tuz ilavesi yapılması, süt üretimini destekleyici bir rol oynamaktadır. Tuz ilavesinin daha fazla miktarlarda yapılması, hem hayvanın süt üretimi açısından faydalı olmamakta, hem de ekonomik değildir. Aksine rasyona ekstradan yapılacak aşırı miktarlarda tuz ilavesi hayvanın sağlığı açısından olumsuz etki yaratabilmektedir.