Bu projede öngörülen ıslah çalışması, döl kontrolü ne dayalı olan seçilmiş boğalardan yapay tohumlamadan yararlanılmasını hedefleyen bir çalışmadır. Program boğa ana ve babalarının seçilmesi, amaçlı çiftleştirmeler ve bunlardan elde edilen erkeklerin döl kontrolleri sonucu başarılı olanlarının denenmiş boğa olarak suni tohumlamada kullanılması süreçlerini içermektedir.
Bu programdan amaç, yukarıda verilen hedefler doğrultusunda Türk sığır yetiştiriciliğinde, laktasyonda (305 günde) %4 yağlı 7.000 kg. süt verebilen, uzun ömürlü (en az 3 laktasyon), ergin yaşta 750 kg canlı ağırlığa ve 145 cm sağrı yüksekliğine ulaşan, sağlam yapılı ve sağlıklı, hayvana rahat hareket etme yeteneği sağlayacak ayak ve tırnak yapısı olan, makinayla sağıma elverişli ve kolay sağılabilen kapasiteli bir memeye sahip genotip elde etmek ve bunu populasyonda yaygınlaştırmak ve elde edilen bu sürünün özelliklerinin geliştirilerek daha sonraki kuşaklara aktarılmasıdır.

Programda elde edilecek spermalar, öncelikle bölgede bulunan toplam 700.000 baş dolayındaki saf Holstein-Friesian ve bunların melezi inek ve düvelerin tohumlanmasında kullanılacaktır.
Bu programın uygulamaya konulması ile suni tohumlama çalışmaları Merkez Birliğimize bağlı işletmelerde disipline edilecek ve ileriki yıllarda AB ülkeleri ile rekabet edebilecek sürünün oluşması sağlanacaktır.

Projede bu buzağıların elde edilmesinde kullanılacak elit 750 dişi hayvan tesbit edilmiş ve bunlardan uygun olanların tohumlanmasında kullanılacak üstün genetik özelliklere sahip boğalardan elde edilmiş 1.000 doz dondurulmuş sperma Almanya'dan ithal edilmiştir Uygulama alanındaki illerde aktif olan İl Birliklerimizde süt verim kontrolleri ve soy kütüğü çalışmaları yapılmaktadır.

PROJENİN UYGULANMASI
A) Damızlık Değer Tahminleri:
Tahminler Üniversitelerin danışmanlığında ortaklaşa yapılacak ve daha sonraki yıllar Merkez Birliği bu çalışmaları kendisi yapacaktır.

B) Boğa Analarının Seçimi:
1998 yılı başında yapılan tahminler sonucunda yüksek değerli 750 inek (Islah populasyonunun yaklaşık %3.75'i) belirlenmiştir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl Müdürlüğü ile İl Birliğinden oluşturulacak İl Islah Komisyonu görevlendirilecektir.
Yetiştiricinin imzalayacağı sözleşme ile yetiştirici, Merkez Birliğinin önerdiği bir boğanın spermasıyla ineğini tohumlatmayı ve erkek buzağı doğması halinde, doğumu izleyen ilk 3-5 ay içerisinde Merkez Birliğine, Merkez Birliğince belirlenmiş olan bir bedel karşılığında satmayı taahhüt edecektir.

C) Boğa Babalarının Seçimi:
Belirlenen boğa analarını tohumlamak amacıyla, ıslah amacı gözetilerek, Almanya'dan Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Projesi kapsamında anılan ülkenin en uygun elit boğalarından elde edilmiş 1.000 doz sperma ithal edilmiştir.

D)Aday Boğa Anası İneklerin Tohumlanması:
Boğa babası ve boğa analarının damızlık özellikleri dikkate alınarak ıslah amacına uygun genotip elde etmek için en uygun çiftleştirme programı hazırlanacaktır.

E) Döl Kontrolü (Progeny Testing):
İneklerden doğan erkek buzağılar ilk 6-8 hafta içerisinde İl veya Merkez Birliği tarafından yetkilendirilen bir komisyon tarafından görülerek gelişme durumu bakımından değerlendirilecektir. Değerlendirme sonucu olumlu olan erkek buzağılar önceden karşılıklı imzalanmış sözleşmede belirtilen bedel ile satın alınacaktır.
Bu şekilde seçilip satın alınan 50 baş erkek buzağı 3-5 aylık iken Menemen Suni Tohumlama Laboratuvarlarına getirilecektir.
Boğa adayı erkek buzağılar, 15 gün karantinada tutulduktan sonra, 1 yaşına kadar büyütüleceklerdir. Boğa adayları 1 yaşını tamamladıktan sonra Merkez Birliği tarafında yetkilendirilen bir Komisyon tarafından sınıflandırılırlar. Sınıflandırmada başarılı olan tosunlara sperma kalite testi yapılacak ve en başarılı 30 tosun sperma sağımı için kullanılmaya başlanacaktır.

Her bir aday boğadan alınan ilk 500-750 doz sperma, diğer boğalardan alınan spermalarla birlikte kanisterlere karışık bir şekilde konarak illere gönderilecektir. Aday boğaların spermaları üye işletmelere ikinci buzağısına gebe kalacak ineklere rasgele, planlama yapılmadan kullanılacaktır. Sonuçta her aday boğa sperması ile en az 120 inek (ortalama 150 inek) gebe bırakılacaktır. Hedef,her boğanın en az 20 (ortalama 30) kızının 1.laktasyon kaydının alınmasıdır. Her bir aday boğadan alınan spermalardan 15.000 doz'u istasyon ve İl Birlikleri aracılığı ile piyasaya sürülecektir. Geri kalan aday boğa başına 5.000 doz sperma ise damızlık değer tahmini sonuçları kesinleşinceye kadar, Laboratuvarlarda saklanacaktır. Aday boğalarla ilgili tanıtıcı katologlar her yıl yayınlanacaktır.

Aday boğaların spermaları ile tohumlanan 1. Laktasyonundaki ineklerden elde edilecek kızlar, yaklaşık 15-16 aylık iken tohumlanacaklardır. Bu kızların doğum yapmalarını müteakip, laktasyonda bulundukları süre içerisinde verim kayıtları alınan ve laktasyon sonunda yapılacak değerlendirmeyle aday boğalar sıralanacaktır. Sıralamada ilk 10'a giren boğaların spermaları soy kütüğü kaydı tutulan işletmeler öncelikli olmak kaydıyla kullanıma sunulacaktır. Ayrıca, Döl Kontrolü programı süresince hayvanların sağlık ve hastalıklarla ilgili testleri bir program dahilinde yapılacaktır.