Seleksiyonların çoğu, genç hayvanlar arasında yapılır. Erken yaşta tip özelliklerini değerlendirmek için yeterince bilgi sahibi olmak, elde edilen sonuçları önemli düzeyde etkiler. Genç hayvanlar için büyük önem arz eden tip özellikleri, düvenin gelecekte çok sınırlı kapasiteye sahip inekler içerisinde mi yoksa uzun yıllar boyunca başarılı bir performans gösterecek verimli inekler içerisinde mi yer alacağını belirlemek için kullanılan puanlar ile tanımlanmalıdır. Son yıllarda hem show-ringlerde (yarış veya gösteri yerleri) hem de çiftliklerdeki düvelerin daha başarılı şekildeki seleksiyonlarına yönelik dikkate değer bir ilerleme olmuştur.
Düvelerin başarılı şekilde seçilmesinde, öncelikle yoğun bir çalışma ve deneyime ihtiyaç vardır. Vücut yapısındaki değişiklikler hayvanların olgunlaşmaları ile meydana gelir. Bu değişimler tanımlanmalı ve düvelerin seleksiyonlarında karlılığı sağlamak için gözlemlenmelidir. Günümüzde genellikle düzgün, yuvarlak bedenli buzağı veya düvelerin iyi bir geleceğe sahip olabilecekleri ihtimali nedeniyle, damızlık seçiminde diğerlerine nazaran daha fazla tercih edilmeleri şaşırtıcı bir durum değildir. Böyle bireyler genellikle erken olgunlaşırlar ve tavsiye edilen ölçüye, sütçülük niteliğine ve yemi işleme kapasitesine sahip iyi özellikli sütçü bir inek olarak geliştirilmek için gerekli beden yapısına sahip olabileceklerdir.
Biçimli, göze hoş görünen, kaburgaları belirgin, düzgün omuzlara, düz bir sırt çizgisine, iyi yapılı ve duruşlu bacaklara, uygun sütçü zarifliğe ve dayanıklı ırk karakterine sahip düveler genellikle dayanıklı bir sütçü ineği işaret ederler.Dayanıklı sütçülük niteliği gösteren bütünüyle göze hoş görünen, köşeli beden yapısına sahip düveler, kısa, sıkı, şişmanlığı ve kabalığı oldukça öne çıkmış bireylerden daha fazla tercih edilirler. Aşırı şekilde şişman bir hayvan genellikle zarifliğin ve sütçülük niteliğinin eksikliği nedeniyle damızlık için uygun değildir ve bu nedenle ciddi bir ayrıma tabi tutulmalıdır.
Çünkü bu tip vasıflara sahip olanlar, gelecekte sütçü bir inek olarak sahip olmaları gereken özellikler bakımından şüpheli bir durum arz ederler. Tecrübeye dayalı bilgiler bu tip hayvanların daha az süt ürettiklerini ve daha kısa hayat sürelerine sahip olduklarını göstermiştir.
Genç hayvanlar arasında doğru tipi belirlemek ve olgunlaştıkları dönemdeki formlarını tahmin etmek güçtür. Bu durum özellikle yaşla birlikte değişime uğrayan özellikler için söz konusu olmaktadır. Düveleri değerlendirmek için bir kılavuz olarak kullanılabilecek hala hazırda mevcut tek tip bir puan kartı bulunmamaktadır. Sütçü düvelerdeki tip karakterlerinin önemiyle ilişkili olarak genel görünüş için yaklaşık olarak 55 ila 60 puan, sütçülük özelliği için 20 ila 25 puan, vücut kapasitesi için 15 ila 25 puan ve meme sistemi için yaklaşık 5 puan düzeyinde bir puan ayrımı yapılmalıdır.
Genel görünüş; değerlendirmede büyük ölçüde genel görünüş noktaları, hayvanın sırt üst çizgisinin düzgünlüğü, ayak ve bacaklarının düzgünlüğü, yaşına uygun vücut yapısıdır. Uzun, düz hatlara ve özellikleri iyi kombine olmuş düzgün yapıya sahip düveler, kusurlu ayak ve bacaklara veya kusurlu sırt üst çizgisine ve daha sıkı yapıya sahip düvelere nazaran çok daha fazla tercih edilirler. Baş ve boyun, dişiliğin ve kuvvetin bir kombinasyonu görünümünde olmalı ve beden düz, iyi gelişmiş ve simetrik şekilde bir bütün olarak ideal bir düve tipini yansıtmalıdır.
Sütçülük karakteri; düveler ve özellikle buzağılar, göze hoş gelen ve köşeli görünümde beden yapısında olmalıdır ve uzun ve belirgin boyuna, kısa sırt üst çizgisine, belirgin kaburgalara ve kemik yapısına sahip olmalıdır. Az şişmanlık kabul edilebilir bir durumdur. Bir yaşına ulaşmış düvelerde (özellikle doğuma yaklaşan düvelerde) kalınlık ve kabalık bununla birlikte değerlendirilmelidir.
Vücut kapasitesi; vücudun uzunluğu ve kaburgaların belirginliği düvelerin arzu edilebilir özellikleridir. İyi çıkıntı yapmış belirgin kaburgalara ve orta derecede beden derinliğine sahip düveler çok arzu edilir. Özellikle son kaburga hizasının arka kısmının fazladan derinliği çok daha fazla makbuldür, bu genellikle yaşın artmasıyla ilişkilidir.
Meme sistemi; meme gelişimini tahmin etmek güç olmasına rağmen meme başlarının yerleşimi önemlidir. Meme başlarının gelecekteki yapısı oldukça doğru bir şekilde tahmin edilebilir. Geniş bir şekilde yerleşmiş meme başları (arkadan görünüm) çok yakın yerleşmiş meme başları (yandan bakıldığında) veya çok uzun veya kasılmış meme başları kusurluluğunun derecesine bağlı olarak orta derecede bir ayrım için düşük düzeyde önem arz eder. Çok güvenilir bir şekilde düvelerde meme bağlantılarının sağlamlılığı ve meme şeklini belirlemek mümkün değildir (seyrek olarak çok zayıf taşınımlı ve yerleşimli gelişmiş memeler hariç).
Genç Düvelerde Aşırı Kondüsyonlanmanın Ayırıcı Teşhisi
Genç düveleri ve buzağıları değerlendirmede, yağlılığın veya kabalığın olmadığı bir geliştirmeye ve büyümeye dikkat etmek oldukça önemlidir. Sütçü düvelerin erken besiye gelmesi, ileride süt üretim amaçlı kullanılmaları için gerekli olan özellikler bakımından tamamıyla ters bir vücut yapısı oluşturur. Memede ve vücudun diğer kısımlarında yağ toplanmaları sütçülük tipi ve üretim performansını ileri derecede etkiler.
Düvelerde sütçülük niteliği ve zarafeti bozuk ve kaba biçimde bulunduğunda, ileride bu düvelerin üretim kapasiteleri büyük oranda azalır, vücut yapıları zayıf olarak şekillenir ve sürü hayatları kısalır. Sonuçlanan son durum; yağlı memeler (az büzülür sekresyon dokulu) ve zayıf meme bağlantıları üretimin seviyesini daha aşağıya düşürür. Bu ifadeler bir çok ülkede olduğu gibi Amerika Birleşik Devletleri'nde tarımsal kolejlerinde de dikkatli şekilde yapılan kontrollü yemleme çalışmalarının sonuçlarına dayandırılmaktadır.
Aşırı kondüsyonlanma özellikle butlar, bel, arka, havsala, omuzlar ve boyunun aşırı gelişmesi, bozuk yağ depolanmaları ve aşırı şişmanlıkla kendini gösterir. Yemleme ve uygunsuz besleme altında beliren ön kaburgaların daha üst bölgesindeki kaburgaların çıkıntılaşmasındaki noksanlık ve butlar bölgesindeki kusur, yemleme veya beslemenin uygunluğunu belirlemek için bir ölçü olarak kullanılabilir.
Şayet aşırı şişmanlık ve aşırı kondüsyonlanma, düveler gebe oluncaya kadar görünmez ise bu ciddi bir kusur olarak değerlendirilmez ve genellikle 2. yaşlarında düveler sağmal olduklarında bu olumsuzluklar ortadan kalkar. Yaşlı düveler, gebe olduktan sonra orta derecede şişmanlık kondüsyonuna ulaşmak için biraz daha ilave yeme ihtiyaç duyarlar. Böylece aşırı şişmanlık yaşlı düvelerde gebelikte biraz tolare edilebilir. Fakat asla buzağılarda ve genç düvelerde tolare edilemez. Bu durumda olan buzağı ve genç düveler çok ciddi ayrıma tabi tutulmalıdır.
Aşırı şişmanlık olmadıkça uygun bir büyümeye verilen önem, buzağı ve düvelerde gelişmiş ve kullanışlı sütçü sığır üretimi için bir rehber olarak tip değerlendirmesinin nasıl hizmet edebileceğini ve değerlendirme işlemlerinin kullanışlılığını göstermektedir.Yukarıda işaret edilen kusurlara ilişkin öneriler dikkate alınmalıdır ve düvelerin değerlendirilmesi sırasında bunlar için ayrım yapılmalıdır. Düvelerde, yaşla birlikte gelişmek için daha az şansa sahip olan özelliklerin puanlanmaları sırasında çok daha dikkatli olmak bu özelliklerin puanlanması sırasındaki mevcut eksiklikleri tolare edebilmek oldukça önemlidir.
Yalnızca tecrübeye sahip iyi bir değerlendirme ile yaşla beraber gelişen vücut yapısına ait özelliklerin doğru bir şekilde puanlanması mümkün olabilir. Aksi taktirde bu söz konusu olamaz. Çünkü aşırı kondüsyon hayvanın genel meme şekli, meme bağlantısı ve kalitesini etkileyerek ve üretimi azaltarak ömür boyu zararlı bir etki yapar.